W ogrodzie dźwięków języka polskiego. Program profilaktyczno-terapeutyczny do kształtowania świadomości fonologicznej i artykulacyjnej głosek

Książka W ogrodzie dźwięków języka polskiego. Program profilaktyczno-terapeutyczny do kształtowania świadomości fonologicznej i artykulacyjnej głosek prezentuje wszystkie dźwięki języka polskiego. Zawiera wiele słów, zdań, opowiadań, rymowanek, wierszyków, wyliczanek, historyjek, obrazków do słownego opisywania, zabaw i ćwiczeń kształcących polską mowę. Książka zawiera:zestaw wszystkich głosek języka polskiego oraz opis wzorców miejsc artykulacji i ułożenia artykulatorówdo każdej głoski został opracowany materiał do ćwiczeń fonetycznych i artykulacyjnych związany z wywołaniem i utrwalaniem tejże głoski w formie wyrażeń dźwiękonaśladowczych, rymowanek i wyliczanek, automatyzacji głosek w sylabach i logotomach, imionach, w nagłosie, śródgłosie i wygłosie, w zestawie wyrazów oraz w zdaniach i tekstach,do każdej głoski zostały przyporządkowane obrazki, by również konkretnie odnieść wrażenia słuchowe i ruchowe mowy (nazwy) do wyobrażeń wizualnych,zabawy i gry kształcące percepcję i ekspresję dźwięków mowy w formie słów, zdań i opowiadań,zabawy, gry i ćwiczenia kształtujące koordynację słuchowo-ruchową,ćwiczenia rozwijające pamięć słuchową i fonologiczną,zadania wspomagające rozumienie i tworzenie pojęć słownych,ćwiczenia na materiale fonologicznym w operowaniu dźwiękami mowy poprzez: dodawanie, ujmowanie, przestawianie, zamienianie, aliterowa- nie i rymowanie. Takie ćwiczenia usprawniają analizę i syntezę słuchową, manipulacje i operacje w zakresie świadomości fonologicznej. Książka ta jest skierowana przede wszystkim do specjalistów pracujących z dziećmi oraz do rodziców i wychowawców tychże dzieci. Najbardziej chodzi o dzieci w wieku od najwcześniejszych lat ich życia, do czasu rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej. (...)  Pozycja może być przewodnikiem także dla wychowawców i nauczycieli dzieci starszych. W zasadzie może posłużyć również potrzebom ludzi dorosłych, którzy np. utracili mowę i chcą ją zrekonstruować.W przypadku dzieci młodszych ważne jest, aby przed rozpoczęciem nauki w pierwszej klasie zakończyć u nich proces nabywania dojrzałości słuchowo-fonologiczno-artykulacyjnej. Proponowany w tej książce program terapeutyczno-edukacyjny służy do tego celu, czyli do rozwijania i doskonalenia mowy i języka. Wskazane jest, by proces przyswajania mowy odbywał się pod kierunkiem logopedów, tj. w ramach terapii logopedycznej lub po konsultacji i przy merytorycznym wsparciu u tychże specjalistów. Na podstawie tego programu można organizować indywidualne lub grupowe zabawy i zajęcia rozwijające język i mowę. Będzie on też pomocny w pracy nauczycielom wychowania i nauczania przedszkolnego oraz rodzicom dzieci wymagających albo korekty, albo stymulacji mowy. Jak wskazują wyniki badań naukowych (Krasowicz-Kupis, 2003; Bogdanowicz, Adryjanek, 2000), obserwacje psychologów i pedagogów oraz moje własne doświadczenia z wieloletniej pracy psychologa i logopedy w poradni psychologiczno-pedagogicznej z dziećmi przedszkolnymi i na zajęciach grupowych, do opanowania języka w formie mówionej, a z czasem – pisanej niezbędne jest przyswojenie takich umiejętności, jak świadomość artykulacyjna i fonologiczna. Innymi słowy, aby dziecko bez przeszkód posługiwało się mową, czytaniem i pisaniem, musi prawidłowo identyfikować, różnicować, zapamiętywać i werbalizować wszystkie głoski języka. W nauczaniu przedszkolnym już trzylatek powinien być regularnie wdrażany w świat dźwięków mowy, w ich wysłuchiwanie, rozpoznawanie, zapamiętywanie, porównywanie i używanie w artykulacji. Do każdego wieku przypisane są normy rozwojowe odnośnie do sposobu artykulacji i zasobu realizowanych głosek. Za pomocą tych norm należy rozeznawać aktualny poziom mowy, postępy rozwojowe dzieci, aby na czas przyjść im z pomocą. (...)Właśnie tym opracowaniem pragnę na nowo zaapelować do rodziców i nauczycieli, aby w wychowaniu i nauczaniu dzieci przedszkolnych z jak największą uwagą i starannością stosowali programy rozbudzające i doskonalące świadomość fonologiczno-artykulacyjną. (...) W tym opracowaniu pragnę w sposób kompleksowy ująć zadania i wymagania rozwojowe w płaszczyźnie artykulacyjnej i fonologicznej stojące przed dziećmi przed rozpoczęciem nauki w pierwszej klasie.Ze WstępuRecenzjePodstawowe założenie ćwiczeń proponowanych dzieciom z zaburzeniami artykulacji w recenzowanej publikacji dotyczy nie tylko rozpoznawania samych cech dystynktywnych głoski, ale – zgodnie z etapami nabywania mowy i języka – również tworzenia wyrazów, zdań i tekstów oraz rozwiązywania zadań językowych poprzez pomysł literacki i zabawę.Przedstawione ćwiczenia zgodnie z zamiarem autorki ułożone są według klucza: głoska/fonem–litera–wyraz–tekst. Klucz ten jest oparty na psycholingwistycznych teoriach rozwoju językowego, według których dziecko po opanowaniu języka mówionego przechodzi na wyższy poziom komunikowania się: poznaje litery jako znaki graficzne głosek, uświadamia sobie budowę wyrazów i zdań. Następnie tworzy wielozdani